50 CÂU ĐỐI PHỔ BIẾN NHẤT VỀ PHÚNG VIẾNG ĐÁM TANG
Tang lễ được tổ chức khác nhau ở các dân tộc trên Việt Nam, mỗi một dân tộc có những nghi lễ tổ chức khác nhau mặc dù không nhiều nhưng đều có những bước cơ bản tương đối giống nhau ở các người Kinh cũng như các dân tộc thiểu số khác.
.Phúng điếu là sự thăm hỏi, giúp đỡ bằng hình thức tiền bạc, nhang đèn hoặc hoa quả, liễn, văn điếu… Theo tục lệ thì khi chưa mặc tang phục thì không được tiếp khách đến phúng điếu. Khi khách phúng điếu vái lạy người chết tại bàn thờ vong, linh sàng thì tang gia phải lạy trả lễ một nửa số vái. Ngày nay có một số gia đình không nhận tiền phúng điếu, việc này được ghi rõ trên cáo phó.
Đồ thờ Hải Mạnh sưu tầm và trân trọng giới thiệu 50 câu đối phổ biến nhất về phúng viếng đám tang. Mời các bạn tham khảo. 1. 椿樹早凋悲未已 萱花纔殞痛何如 Xuân thụ tảo điêu bi vị dĩ Huyên hoa tài vẫn thống hà như Xuân thụ sớm khổ đau chưa dứt Huyên hoa lại rụng xót làm sao. 2. 萱草香凋春日暮 婺星光掩夜雲陰 Huyên thảo hương điêu xuân nhật mộ Vụ tinh quang yểm dạ vân âm. Cỏ huyên hương nhạt ngày xuân muộn Sao Vụ quang che mây tối đêm. 3. 杳杳雙親無後見 哀哀兩字那堪聞 Liểu liểu song thân vô phục kiến Ai ai lưỡng tự ná kham văn. Vắng lặng song thân không còn thấy Thảm thương hai chữ luống kham nghe. 4. 萱花既隕山河黯 椿樹旋枯日月昏 Huyên hoa ký vẫn sơn hà ảm Xuân thụ toàn khô nhật nguyệt hôn. Huyên hoa đã rụng sơn hà ám Xuân thụ toàn khô nhật nguyệt đen. 5. 原土春深鶺鴒音斷雲千里 林稍夜寂鴻雁聲哀月一輪 Nguyên thổ xuân thâm, tích linh âm đoạn vân thiên lý Lâm sảo dạ tịch, hồng nhạn thanh ai nguyệt nhất luân. Đất phẳng xuân sâu, tích linh âm đứt, mây nghìn dặm; Rừng thưa đêm vắng, hồng nhạn thanh buồn, nguyệt một vầng. 6. 詩夢阻殘芳草野 壎聲吹落紫荊花 Thi mộng trở tàn phương thảo dã Huyên thanh xuy lạc tử kinh hoa. Giấc mộng thơ ngăn tàn cỏ nội Tiếng huyên thổi lại lạc hoa gai. 7. 薤露興歌刑永隔 鶺鴒抱痛淚空垂 Giới lộ hưng ca hình vĩnh cách Tích linh bão thống lệ không thùy. Giới lộ nổi lên hình cách biệt Tích linh thống thiết lệ rơi hoài. 8. 禪房冷靜三更月 文室虛明牛夜燈 Thiền phòng lãnh tĩnh tam canh nguyệt Văn thất hư minh ngưu dạ đăng. Thiền phòng lạnh vắng tam canh nguyệt Văn thất quang không ngưu dạ đăng 9. 深院落藤花石不點頭龍不語 殘經凋貝葉香無飛篆磬無聲 Thâm viên lạc đằng hoa, thạch bất điểm, đầu long bất ngữ; Tàn kinh điêu bối diệp, hương vô phi, triện khánh vô thanh. Viện thẳm rụng hoa đằng, đá chẳng điểm, đầu rồng chẳng nói; Kinh tàn xăm lá quí, hương không bay, triện khánh không thanh. 10. 夢游蝴蝶飛雙影 血洒杜鵑泣思親 Mộng du hồ điệp phi song ảnh Huyết sái đỗ quyên khấp tứ thân. Giấc mơ hồ điệp bay đôi bóng Máu ứa đỗ quyên khóc mẹ cha. 11. 節難移方鐵石 堅操不改耐冰霜 Hình tiết nan di phương thiết thạch Kiên thao bất cải nại băng sương. Vững chí khôn dời niềm sắt đá Kiên tâm chẳng cải mặc băng sương. 12. 鸞分十載雲中舞 鶴別三更月下鳴 Loan phân thập tải vân trung vũ Hạc biệt tam canh nguyệt hạminh. Trong mây loan múa phân thập tải Dưới nguyệt hạc kêu biệt tam canh. 13. 三月雨催椿樹老 五更風促杜鵑啼 Tam nguyệt vũ thôi xuân thụ lão Ngũ canh phong xúc đỗ quyên đề. Mưa ba tháng giục cây xuân lão Gió năm canh đòi tiếng quốc kêu. 14. 不圖花萼終聯集 何忍雁行各自飛 Bất đồ hoa ngạc chung liên tập Hà nhẫn nhạn hàng các tự phi. Nào ngờ hoa cạnh lìa khỏi khóm Sao nỡ nhạn bầy lẻ tự bay. 15. 祇道荊庭常聚首 寧知雁陣條離群 Chi đạo kinh đình thường tụ thủ Ninh tri nhạn trận điều ly quần. Chỉ nói sân gai thường tụ hội Nào hay bầy nhạn lại ly đàn. 16. 雁陣霜寒悲折翼 鴻原露冷痛孤飛 Nhạn trận sương hàn bi chiết dực Hồng nguyên lộ lãnh thống cô phi. Nhạn thế sương sa đau gẫy cánh Hồng đàn mây lạnh xót lẻ bay. 17. 甘苦共嘗情曷極 幽明永隔痛何如 Cam khổ cộng thường tình hạt cực U minh vĩnh cách thống hà như Ngọt đắng sẻc hia, tình sao cực U minh vĩnh cách, xót nhường bao. 18. 獨鶴愁悲雙鳳管 孤鸞哀斷七絃琴 Độc hạc sầu bi song phượng quản Cô lo ai đoạn thất huyền cầm. Hạc lẻ sầu bi đôi ống quyển Loan cô đứt đoạn bẩy dây đàn. 19. 何知一夢飛蝴蝶 竟使千秋泣杜鵑 Hà tri nhất mộng phi hồ điệp Cánh sử thiên thu khấp đỗ quyên. Biết đâu một giấc bay hồ điệp Để khiến nghìn thu khóc đỗ quyên. 20. 哭爾三年髮白 愁余五夜燈青 Khốc nhĩ tam niên phát bạch Sầu du ngũ dạ đăng thanh. Khóc em ba năm tóc bạc Sầu anh ngũ dạ đèn xanh. 21. 菱鏡影孤哉慘聽秋封吹落葉 錦機聲寂矣愁看夜月照空幃 Lăng kính ảnh cô tai, thảm thính thu phong xuy lạc diệp Cẩm cơ thanh tịch hĩ, sầu khan dạ nguyệt chiếu không vi. Gương kính bóng lẻ thay, thảm thấm gió thu bay lá rụng Gấm khung thanh lặng vậy, oán nhìn trăng giãi chiếu màn không. 22. 家累總無依卿從此去擔了矣 世情多不測我自今來喚奈何 Gia lụy tổng vô y, khanh tòng thử khử đảm liễu hĩ Thế tình đa bất trắc, ngã tự kim lai hoán nại hà. Gia hệ thẩy trông nhờ, nàng đi bỏ lại đây gánh nặng Thế tình đa bất trắc, ta từ nay nào biết gọi ai. 23. 南極輝沈空太息 東床望斷失瞻依 Nam cực huy trầm không thái tức Đông sàng vọng đoạn thất chiêm y. Nam cực mờ chìm đành an nghỉ Đông sàng dứt đoạn mất trông nhờ. 24. 丈人峰屺瞻如昨 半子情灰帳在茲 Trượng nhân phong dĩ chiêm như tạc Bán tử tình khôi trướng tại tư. Đỉnh non nhạc phụ trông như tạc Tình cảm rể con xót tự đây. 25. 峰頂丈人嗟已矣 膝前半子痛何如 Phong đính trượng nhân ta dĩ hĩ Tất tiền bán tử thống hà như. Nhạc phủ đỉnh non ôi đã khuất Rể con trước gối tủi nhường bao. 26. 丁年痛入黃泉路 年夜驚頹太嶽峰 Đinh niên thống nhập hoàng tuyền lộ Niên dạ kinh đồi thái nhạc phong. Tráng niên khổ nỗi hoàng tuyền đến Bán dạ kinh hồn thái nhạc suy. 27. 圯上罔聞呼小子 雪中空想見先生 Bĩ thượng võng văn hô tiểu tử Tuyết trung không tưởng kiến tiên sinh. Chẳng còn nghe thầy hô tiểu tử Tưởng hoài trong tuyết thấy tiên sinh. 28. 青氈席冷思模範 絳帳庭空憶管絃 Thanh chiên tịch lãnh tư mô phạm Giáng trướng đình không ức quản huyền. Chăn xanh chiếu lạnh suy khuôn mẫu Trướng đỏ sân không nhớ sáo đàn. 29. 面命只今無一語 心喪未可短三年 Diện mệnh chỉ kim vô nhất ngữ Tâm tang vị khả đoản tam niên. Trước mặt đến nay không một ngữ Tang lòng chưa thể trọn ba năm. 30. 影落青松裏 神留絳帳中 Ảnh lạc thanh tùng lý Thần lưu giáng trướng trung. Hình ảnh lạc trong tùng xanh Tinh thần lưu giữa trướng đỏ. 31. 綠水青山長送月 碧雲紅樹不勝愁 Lục thủy thanh sơn trường tống nguyệt Bích vân hồng thụ bất thăng sầu. Nước biếc non xanh dài đưa nguyệt Cây hồng mây thắm chẳng thiết sầu. 32. 懿德傳諸鄉里口 賢慈報在子孫身 Ý đức truyền chư hương lý khẩu Hiền từ báo tại tử tôn thân. Đức hạnh truyền đi nhiều làng xã Hiền tài báo đáp khắp cháu con. 33. 瓊簫響寂三千界 玉鏡粧空十二樓 Quỳnh tiêu hưởng tịch tam thiên giới Ngọc kính trang không thập nhị lâu Vắng lặng quỳnh tiêu tam thiên giới Quạnh hưu gương ngọc thập nhị lâu 34. 恚質蘭姿歸閬苑 瓊林玉樹繞庭階 Huệ chất lan tư qui lãng uyển Quỳnh lâm ngọc thụ nhiễu đình giai. Huệ đẹp lan thơm về lãng uyển Rừng quỳnh cây ngọc quẩn sân thềm. 35. 駕鶴九霄懷素履 乘鸞三島憶芳蹤 Giá hạc cửu tiêu hoài tố lý Thừa loan tam đảo ức phương tung. Cưỡi hạc bay chín tầng in hài cũ Theo loan về ba đảo nhớ gót xưa. 36. 長留壺範型千古 自有龍章報九泉 Trường lưu hồ phạm hình thiên cổ Tự hữu long chương báo cửu tuyền. Khuôn mẫu còn lưu hình thiên cổ Long chương tự có báo cửu tuyền. 37. 貞靜擬歌黃髮頌 逍遙竟去白雲天 Trinh tĩnh nghĩ ca hoàng phát tụng Tiêu dao cánh khứ bạch vân thiên. Trinh tiết đắn đo mừng hoàng phát Tiêu dao chung cục ngưỡng bạch vân 38. 懿德難忘流淚血 慈恩未報饒愁腸 Ý đức nan vong lưu lệ huyết Từ vân vị báo nhiễu sầu trường. Đức hạnh khó quên lưu huyết lệ Ân từ chưa báo khổ tâm sầu. 39. 子息祗依青鬢母 孫枝還賴白頭人 Tử tức chi y thanh mấn mẫu Tôn chi hoàn lại bạch đầu nhân. Con gốc nương nhờ xanh tóc mẹ Cháu cành trông cậy trắng đầu ông 40. 鶴馭瑤臺秋月冷 鵑啼玉砌隴雲飛 Hạc ngự giao đài thu nguyệt lãnh Quyên đề ngọc thế lũng vân phi Hạc ngự đài tiên trăng thu lạnh Quyên kêu thềm ngọc áng mây bay. 41. 靜夜鳥鳴悲月色 長年雞警付花塵 Tĩnh dạ điểu minh bi nguyệt sắc Trường niên kê cảnh phó hoa trần Đêm lặng chim kêu sầu sắc nguyệt Năm dài gà gáy mặc bụi hoa. 42. 女宗靡依痛深戚里 母範何恃淚滴慈為 Nữ tông mị y thống thâm thích lý Mẫu phạm hà thị lệ trích từ vi. Dâu hiền thôi hết cậy, đau đớn thâm tình thích lý Mẹ thảo chẳng còn nhờ, lệ rơi lã chã từ vi 43. 青信來王母歸時環珮冷 玉簫聲斷秦娥去後鳳樓空 Thanh điểu tín lai, Vương Mẫu qui thời hoàn bội lãnh Ngọc tiêu thanh đoạn, Tần nga khứ hậu phượng lầu không. Thanh điểu truyền tin, Vương Mẫu về rồi, vòng ngọc lạnh Ngọc tiêu đứt đoạn, Tần nga ly biệt, phượng lầu không. 44. 柏操千磨無改翠 松齡百劫有餘青 Bách tảo thiên ma vôcải thúy Tùng linh bách kiếp hữu dư thanh. Bách dẫu nghìn mài không đổi thắm Tùng già trăm kiếp vẫn thừa xanh. 45. 翠色和雲籠夜月 玉容帶雨泣春風 Thúy sắc hoà vân lung dạ nguyệt Ngọc dung đới vũ khấp xuân phong. Sắc biếc hoà vân lồng đêm nguyệt Mặt hoa ngấn lệ khóc gió xuân. 46. 春風十載交情舊 夜雨三秋別恨多 Xuân phong thập tải giao tình cựu Dạ vũ tam thu biệt hận đa. Gió xuân thập tải giao tình cũ Mưa tối tam thu biệt hận nhiều. 47. 雲鎖巫山人不見 月明仙嶺鶴歸來 Vân toảVu Sơn nhân bất kiến Nguyệt minh tiên lĩnh hạc qui lai. Mây khoá Vu Sơn người chẳng thấy; Trăng soi Tiên Lĩnh hạc bay về. 48. 春影已隨殘月去 桂香猶逐好風來 Xuân ảnh dĩ tùy tàn nguyệt khứ Quế hương do trục hảo phong lai. Xuân ảnh đã theo trăng xế bóng Quế hương còn đuổi gió lành đi. 49. 推殘玉樹三更雨 促殞瓊花五夜風 Suy tàn ngọc thụ tam canh vũ Xúc vẫn quỳnh hoa ngũ dạ phong. Héo khô cây ngọc tam canh gió Tàn tạ hoa quỳnh ngũ dạ mưa. 50. 彈指不聞花雨落 轉頭猶見月潭清 Đàn chỉ bất văn hoa vũ lạc Chuyển đầu do kiến nguyệt đàm thanh. Đàn ngọt chẳng nghe mưa hoa rụng
Ngoảnh đầu còn thấy nguyệt ao trong.